DENİZ SAVAŞLARI

ÇANAKKALE BOĞAZI’NDA SAVAŞ ÖNCESİ YAPILAN HAZIRLIKLAR

Çanakkale muharebesine 25 Ocak’ta karar verilmişti fakat İlk harekat İngiltere’nin Osmanlı Devletine savaş ilan ettiği 3 Kasım 1914’te İngiliz gemileri tarafından boğazın bombalanması ile olmuştu. 3 Kasım sabahı iki İngiliz ve iki Fransız muharebe gemisi, dört kruvazör ve 8 muharipten oluşan filo Kumkale ve Orhaniye Tabyalarını bombalamıştır. Bu bombardıman esnasında Seddülbahir’deki merkez cephanenin ateş alması nedeniyle meydana gelen patlamada 5 subay ile 80 er şehit olmuş, 31 kişi de yaralanmıştı. Boğaza yapılan bu saldırıdan sonra müstahkem mevki komutanı Cevat Paşa boğazda ki savunma tertibatı ile ilgili yeni değişiklikler yapmıştır.

Savaş öncesi Boğazı savunmak için bazı tertibatlar alınmış bulunmaktaydı. Fakat bu tertibatın çoğu 25-30 yıl öncesinin teknolojisini yansıtmakta idi. Burada bulunan toplar kullanım itibari ile yeterli olmamakla ikisi bağımsız, üçü ağır topçu taburunda bulunan toplam 35 batarya bulunuyordu.

Savaş öncesi Alman Ağır Topçu Genel Müfettişi Posseldt ve İstihkam Genel Müfettişi Weber Paşaların Harbiye Nezâreti’ne tavsiyeleri üzerine batarya sayısı 22’ye indirilmiş, personelin de diğer bataryalara nakli sureti ile mevcut personel sıkıntısı giderilmeye çalışılmıştır.

Müstahkem Mevkii Komutanlığı ise, bunun zıttı olarak, 20 Eylül 1914’te hazırladığı raporda, Boğaz girişinin her zaman kolayca ele geçirilip düşürülebileceğini, iç kısımda ise düşmanın kuşatma altında olacağını beyanla hazırlıkların Boğaz içinde yapılmasını rapor etmiştir . Çevrede ki Müstahkem Mevkileri ve ordulardaki ağır topların bir bölümü Çanakkale’ye sevk edilirken, Çanakkale Müstahkem Mevkii deposundaki eski toplar yeniden kullanılmaya başlamıştı. Bunun dışında Mesudiye Zırhlısı’nda olduğu gibi eski savaş gemilerinden sökülen toplar ile seferberlik öncesi Boğaz’ın yeniden tahkimi çerçevesinde 15 Haziran 1914’te alınan karar gereği kadro dışı bırakılan toplardan da tekrar yararlanma yoluna gidilmiştir .

Tüm bunların yanında Boğazın mayınlamasına başlanmış ve mayın hatlarının sayısı artırılmıştır, iki yeni hat eklenmiştir . Boğaz’daki tabyaların düzenlenmesi yanında gece vakti gözlem ve isabetli atışların temini için ışıldaklar da yerleştirilmiştir . Boğaz’a mayınlar ve ışıldaklar döşenirken bir taraftan da denizaltıların geçmesine mani olmak üzere 5 Şubat 1915’te Boğaz’ın güney kesimindeki son mayın hattının ardına belli noktalarda şamandıralar arasına balıkçı ağları gerilmiştir.