Midilli, Goeben’in yol arkadaşı, Alman Magdeburg sınıfı hafif kruvazörü SMS Breslau’nun 1910’da başlanan yapımı 16 Mayıs 1911’de bitti ve Goeben’le birlikte Alman Akdeniz Filosu’na katıldı.
Gelecekte Nazi Almanyası’nın U-bot’larının taktiksel dehası ve komutanı olacak olan Karl Dönitz de bu gemide görev yapmaktaydı.
Yavuz ve Midilli Olayı
Akdeniz’de Osmanlı Donanması’na katılma emrini alan Amiral Souchon yönetiminde 10 Ağustos’ta Goeben ile birlikte Çanakkale Boğazı’ndan Marmara’ya giren geminin, 16 Ağustos’ta Osmanlı Devleti’ne satıldığı Alman Hükümeti tarafından açıklandı. Amiral Souchon, Erkan-ı Harbiye Reisi Enver Paşa ile Rusya’nın Sivastopol liman kentine bir baskın planladı ve bunu uygulamaya koyarak 29 Ekim sabahı Rus liman ve gemilerine baskın düzenledi. Osmanlı Donanması tarafından “Midilli” ismi verilmiş gemi bu baskında görev yaptı. Ünlü Sivastopol baskınından sonra 2 Kasım’da Rusya Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti.
Harekâtları
Özellikle Karadeniz ve Boğazlar’da görev yapan Midilli Osmanlı Donanması’ndaki günlerini Karadeniz’de Rus muhrip ve kruvazör akınlarına karşı harekatlar ve konvoy görevleri ile geçirmiştir.
İmroz baskını
Osmanlı deniz kuvvetinin Ege’deki İtilaf Devletleri Donanması’yla açık çatışmaya giremeyeceği ve anca küçük baskınlarla rahatsızlık verebileceği inancı güçlendiğinde Amiral Souchon’un yerine 30 Eylül 1917’de atanan Koramiral Von Rebeur Paschwitz Yavuz, Midilli, Muavenet-i Milliye, Numune-i Hamiyet, Basra ve Samsun muhripleri ile İngiliz Donanması’nın üslendiği Gökçeada(İmroz)’ya baskın yapmayı düşündü.
Yavuz ve Midilli asıl baskına katılırken, diğer gemiler güvenliği sağlamak için Boğaz’ın girişinde bekledi. Paschwitz’in planına göre Yavuz aşırtma atış ile Mondros Limanı’nı bombalarken, Midilli de limanın güneyinde konumlanıp, çıkmak isteyen gemilere ateş edecekti. Bu arada yolda Yavuz Kefalo’daki telsiz istasyonunu bombalayıp iki bin tonluk nakliyeyi batırırken, Midilli de karadaki telsiz ve uçak istasyonlarını tahrip etti.
20 Ocak 1918 günü baskın anında Yavuz’un önünde seyreden Midilli mertçe çarpışırken aniden bir mayına çarptı; mayın dümen ve makineyi kullanılamaz hale getirdi ve gemi hareket edemedi. Bu patlama etkisinde sürüklenirken ikinci, üçüncü ve dördüncü mayınlar da patladı ve en son beşinci mayında gemiyi terk emri verildi.
Gemi batarken kurtarma için olay yerine gelen muhripler 475 kişilik gemi mürettebatından 172 kişiyi ancak kurtarabildi. Yavuz üç mayın yarası alırken İngilizlerin HMS Raglan ve M28 monitörleri batırıldı. Midilli ise son seferini yapmış oldu.